Miras hukuku, ölüm sonrası malvarlığının kimlere ve hangi oranlarda geçeceğini düzenleyen kurallar bütünüdür. Bu sistemde mirasçının kendisine intikal eden mirası reddetme hakkı da tanınmıştır. Peki, mirası reddeden bir kişinin altsoyu (çocuğu) bu miras üzerinde hak sahibi olabilir mi? Bu yazıda, reddi mirasın altsoya etkisi, çocuğa miras geçip geçmeyeceği, reddin sonuçları ve uygulamadaki dikkat edilmesi gereken hususlar kapsamlı şekilde ele alınmaktadır.
Reddi Miras Nedir?
Reddi miras, mirasçının kendisine kalan mirası kabul etmeyerek mirasçılık sıfatını reddetmesidir. Türk Medeni Kanunu’nun 605. ve devamı maddelerine göre, mirasçılar ölümden itibaren 3 ay içinde mirası reddetme hakkına sahiptir.
Reddi miras ile birlikte:
- Reddeden kişi mirasçı sıfatını kaybeder.
- Reddedilen miras, sanki o kişi hiç mirasçı olmamış gibi işlem görür.
- Bu reddin etkisi bazı durumlarda altsoy (çocuk) için hak doğurabilir.
Reddi Miras Yapanın Çocuğu Mirasçı Olur mu?
Evet, olabilir.
Türk Medeni Kanunu’na göre, bir mirasçının mirası reddetmesi halinde onun yerine altsoyu (çocuğu veya çocukları) geçer. Bu duruma “hak düşümü yoluyla mirasçılık” (fer’i mirasçılık) denir.
Örnek:
Ahmet, babası Mehmet’in vefatı üzerine mirası reddeder. Bu durumda Ahmet’in oğlu Ali, Ahmet’in yerine geçerek mirasçı olur.
Hangi Şartlarda Mirasçılık Devam Eder?
| Durum | Açıklama |
|---|---|
| Reddi miras açık ve süresinde yapılmışsa | Altsoya miras geçer |
| Red reddedenin yalnızca bir çocuğu varsa | Tüm miras o çocuğa geçer |
| Reddi miras yapanın birden fazla çocuğu varsa | Miras, çocuklar arasında eşit paylarla intikal eder |
| Tüm altsoy da reddederse | Miras bir üst zümreye (örneğin kardeşlere) geçer veya devlet alır |
Reddi Mirasın Altsoya Etkisi
Reddi miras yapan kişinin çocukları:
- Mirası kabul etmek ya da yeniden reddetmek konusunda hak sahibidir.
- Kendilerine kalan mirası da istemiyorlarsa, ayrı bir reddi miras beyanı vermeleri gerekir.
- Reddi miras zincirleme olarak her mirasçı için ayrı ayrı yapılmalıdır.
Reddi Miras ve Küçük Çocuklar (Ergin Olmayanlar)
Eğer mirası reddeden kişinin çocukları reşit değilse (18 yaşından küçükse):
- Mirasın reddi, onlar adına yasal temsilcileri (anne/baba veya vasi) tarafından yapılır.
- Ancak, sulh hukuk mahkemesinden izin alınması gerekir.
- Mahkeme, çocuğun yararına olacaksa reddi onaylar.
Uygulamada Karşılaşılan Durumlar
| Durum | Uygulama Sonucu |
|---|---|
| Baba reddetti, çocuk 18 yaşından küçük | Veli veya vasi mahkeme izni ile çocuk adına reddedebilir |
| Tüm çocuklar da mirası reddetti | Miras bir üst zümreye (örneğin kardeşler) intikal eder |
| Bir çocuk reddetti, diğeri etmedi | Reddi yapan kişi mirasçı olmaz, diğer çocuk mirası alır |
| Red beyanı yapılmadan süre geçerse | Miras kabul edilmiş sayılır |
Sık Sorulan Sorular (SSS)
- Reddi miras yapanın çocuğu otomatik mirasçı olur mu?
Evet. Reddi mirasla birlikte altsoya miras geçer, ancak onlar da reddedebilir. - Reddi miras yapan kişi çocuğu adına da red yapabilir mi?
Çocuk reşit değilse, yasal temsilci mahkeme izniyle çocuğun adına red yapabilir. - Reddi miras yapılırsa miras kime geçer?
Önce altsoya, onlar da reddederse bir üst zümreye veya son aşamada devlete geçer. - Reddi miras süresi kaç gündür?
Mirasın açıldığını öğrenme tarihinden itibaren 3 aydır. - Reddi miras nasıl yapılır?
Sulh hukuk mahkemesine yazılı beyanda bulunarak yapılır. - Reddi miras yapılırsa borçlardan kurtulunur mu?
Evet. Mirasın reddi, mirasçıyı hem mal varlığından hem borçlardan uzaklaştırır. - Altsoyun mirası kabul etmesi zorunlu mu?
Hayır. Onlar da 3 ay içinde kendi adlarına reddedebilirler. - Küçük çocukların mirası kabul etmesi gerekir mi?
Yasal temsilciler mahkeme izni ile reddedebilir. Aksi halde mirası alırlar. - Sadece borçlardan ibaret miras reddedilebilir mi?
Evet. Borçları aşan miraslara karşı korunmak için red hakkı vardır. - Reddi miras yapınca terekedeki malvarlığı ne olur?
Sırayla diğer mirasçılara geçer, kimse kabul etmezse devlet terekeyi sahiplenir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.