📌 1. Dijital Varlıklar Nelerdir?
📌 Dijital varlıklar, bireylerin sahip olduğu çevrimiçi hesaplar, dijital içerikler ve sanal para birimleri gibi elektronik ortamda bulunan varlıklardır.
✔ Kripto paralar (Bitcoin, Ethereum, NFT vb.)
✔ E-posta hesapları (Gmail, Outlook, Yahoo vb.)
✔ Sosyal medya hesapları (Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn vb.)
✔ Dijital abonelikler (Netflix, Spotify, Apple Music vb.)
✔ Bulut depolama hesapları (Google Drive, iCloud, Dropbox vb.)
✔ Dijital cüzdanlar ve e-ticaret hesapları (PayPal, Amazon, eBay vb.)
🚨 Örnek: Bir kişinin vefat etmesi halinde, banka hesapları gibi kripto paraları ve sosyal medya hesapları da bir miras sürecine tabi olabilir.
📌 2. Dijital Varlıkların Mirasçılara Devredilmesi
📌 Dijital varlıkların mirasçılara devri, ülkelerin miras hukuku düzenlemeleri ve dijital platformların kullanım şartlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
| Dijital Varlık Türü | Mirasçılara Devredilebilir mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| Kripto Paralar | ✅ Evet | Cüzdan bilgileri ve özel anahtarlar mirasçılara bırakılmalıdır. |
| Sosyal Medya Hesapları | ❌ Hayır (Çoğu platformda) | Facebook, Instagram ve Twitter gibi platformlar hesapların devrine izin vermez. |
| E-Posta Hesapları | ⛔ Şartlara Bağlı | Google ve Microsoft gibi sağlayıcılar, özel başvurulara göre hesap erişimi verebilir. |
| Dijital Oyunlar ve Lisanslar | ❌ Hayır | Çoğu dijital oyun ve yazılım lisansı, kişiye özel olup devredilemez. |
| Bulut Depolama ve Dijital Arşivler | ⛔ Şartlara Bağlı | Google Drive, iCloud ve Dropbox gibi hizmetler, özel miras talebi ile devredilebilir. |
🚨 Örnek: Bir kişi, kripto paralarını mirasçısına devretmek istiyorsa, cüzdan bilgilerini ve özel anahtarlarını paylaşmalıdır.
📌 3. Dijital Varlıkların Mirasçılara Devri İçin Atılması Gereken Adımlar
📌 Dijital varlıkların kaybolmaması ve mirasçılara devredilebilmesi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir.
3.1. Dijital Varlıkların Envanterinin Çıkarılması
✔ Hangi hesapların ve varlıkların mirasçılara bırakılacağı belirlenmelidir.
✔ Sosyal medya, e-posta, dijital cüzdanlar ve diğer çevrimiçi hesaplar liste haline getirilmelidir.
✔ Hesapların kullanıcı adı, şifre ve kurtarma yöntemleri not edilmelidir.
🚨 Örnek: Bir kişi, tüm kripto para hesaplarını ve borsa giriş bilgilerini güvenli bir yerde saklayarak mirasçılarına iletmelidir.
3.2. Vasiyetname veya Dijital Miras Planı Hazırlamak
✔ Dijital varlıkların kimlere devredileceği bir vasiyetname ile belirlenmelidir.
✔ Kripto cüzdanlar ve özel anahtarlar için bir güvenli erişim yöntemi oluşturulmalıdır.
✔ Yasal danışmanlık alınarak vasiyetname noter huzurunda düzenlenmelidir.
🚨 Örnek: Bir kişi, Google ve Facebook hesaplarının mirasçısına devredilmesini istiyorsa, bu süreci bir vasiyetname ile belirleyebilir.
3.3. Dijital Miras Yönetimi İçin Teknolojik Araçlar Kullanmak
✔ Google’ın “Aktif Olmayan Hesap Yöneticisi” özelliği kullanılarak mirasçılar belirlenebilir.
✔ Facebook, vefat eden kişinin hesabını “Anı Hesabı” olarak koruma altına alabilir.
✔ Kripto paralar için soğuk cüzdan (USB veya kâğıt cüzdan) oluşturularak mirasçılara bırakılabilir.
🚨 Örnek: Google Hesap Yöneticisi’ni kullanarak, bir kişi öldüğünde belirli bir kişiye hesap erişimi verebilir.
📌 4. Dijital Varlıkların Devri İçin Hukuki Süreç
📌 Türkiye’de dijital miras ile ilgili özel bir düzenleme bulunmasa da genel miras hukukuna tabi tutulmaktadır.
✔ Mirasçılar, dijital varlıklar için veraset ilamı (mirasçılık belgesi) çıkarmalıdır.
✔ Bazı platformlar, hesap devri için yasal mirasçıların başvurusunu kabul edebilir.
✔ Kripto varlıkların devri için özel anahtar bilgileri mirasçılar tarafından bilinmelidir.
🚨 Örnek: Bir mirasçı, vefat eden kişinin Apple iCloud hesabına erişmek için Apple Destek ekibine yasal belge sunmalıdır.
📌 5. Dijital Varlıkların Mirasçılara Devredilmesinde Karşılaşılan Sorunlar
📌 Dijital miras sürecinde birçok hukuki ve teknik engel bulunmaktadır.
| Sorun | Açıklama |
|---|---|
| Hesaplara Erişim Sorunu | Mirasçılar, vefat eden kişinin şifrelerini bilmezse hesaplara erişemez. |
| Platform Politikaları | Çoğu sosyal medya ve e-posta sağlayıcısı, hesapların devrine izin vermez. |
| Kripto Para Kaybı | Özel anahtar bilinmiyorsa, kripto para varlıkları erişilemez hale gelir. |
| Lisans ve Abonelikler | Dijital abonelikler (Netflix, Spotify, Steam) kişisel olduğu için devredilemez. |
🚨 Örnek: Bir kişinin kripto para cüzdanının özel anahtarı kaybolursa, mirasçılar bu varlıklara erişemez.
📌 6. Dijital Mirasın Hukuki Güvence Altına Alınması İçin Çözümler
✔ Vasiyetname hazırlayarak dijital varlıkların yönetimi belirlenmelidir.
✔ Mirasçılara güvenli bir şekilde hesap erişim bilgileri sağlanmalıdır.
✔ Dijital varlıklar için noter onaylı miras planlaması yapılmalıdır.
✔ Kripto paralar için özel anahtarlar güvenli bir yerde saklanmalıdır.
🚨 Örnek: Bir kişi, noter aracılığıyla vasiyetname hazırlayarak Google, Facebook ve kripto cüzdanlarını belirli bir mirasçısına bırakabilir.
📌 7. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 Dijital varlıklar mirasçılara geçer mi?
📌 Evet, ancak hesap sağlayıcıların sözleşmelerine ve hukuki düzenlemelere bağlıdır.
🔹 Kripto paralar mirasçılara nasıl devredilir?
📌 Özel anahtar veya cüzdan bilgileri mirasçılara bırakılmalıdır.
🔹 Sosyal medya hesapları mirasçılara devredilebilir mi?
📌 Çoğu platform hesap devrine izin vermez ancak anı profili oluşturulabilir.