Boşanma Davası: Hukuki Sürecin Temelleri
Boşanma davası, evlilik birliğinin sona erdirilmesi amacıyla eşlerden birinin veya her ikisinin mahkemeye başvurmasıyla başlayan bir hukuki süreçtir. Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma davasının açılması için belirli yasal şartların sağlanması gereklidir. Bu makalede, boşanma sürecinin detaylarına ve hukuki prosedürlere yer verilmiştir.
Boşanma Davası Açmadan Önce Yapılması Gerekenler
1. Boşanma Nedenini Belirlemek
Boşanma davası açmadan önce, dava dilekçesinde belirtilmesi gereken boşanma nedenini doğru bir şekilde belirlemek gerekir. Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma nedenleri:
- Genel Nedenler: Evlilik birliğinin temelinden sarsılması.
- Özel Nedenler: Zina, hayata kast, terk, haysiyetsiz yaşam sürme, suç işleme, kötü muamele.
2. Delil Hazırlığı
Mahkemeye sunulacak deliller, boşanma nedenlerini desteklemelidir.
- Fiziksel Deliller: Fotoğraflar, mesajlar, e-postalar.
- Tanık Beyanları: Evlilikte yaşanan olayları doğrulayan tanıkların ifadeleri.
- Resmi Belgeler: Sağlık raporları, kolluk kuvveti tutanakları.
3. Profesyonel Hukuki Destek Almak
Boşanma davası karmaşık bir süreç olduğundan, bir avukattan profesyonel destek almak tarafların haklarının korunması açısından önemlidir.
Boşanma Davası Açarken Dikkat Edilmesi Gereken Adımlar
1. Dava Dilekçesi Hazırlama
Dava dilekçesi, boşanma sürecinin temel belgesidir ve şu unsurları içermelidir:
- Davacının ve davalının kimlik bilgileri,
- Boşanma talebi ve gerekçesi,
- Boşanmanın sonuçlarına ilişkin talepler (nafaka, tazminat, velayet).
2. Yetkili ve Görevli Mahkeme
Boşanma davaları, tarafların yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’nde açılır. Aile Mahkemesi olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir.
3. Harç ve Masraf Ödemeleri
Boşanma davası açarken gerekli harç ve gider avansları yatırılmalıdır. 2025 yılı itibarıyla ortalama masraflar şu şekildedir:
| Masraf Türü | Tutar (2025) |
| Başvuru Harcı | 700 TL |
| Dava Dosya Gideri | 1.000 TL |
| Tanık Ücretleri | 500 TL |
| Tebligat Masrafları | 300 TL |
| Toplam | ~2.500 TL |
4. Mahkeme Sürecinin Başlaması
Dava açıldıktan sonra taraflara tebligat gönderilir. Duruşma tarihi belirlenir ve dava süreci başlar.
Boşanma Sürecinde Ele Alınacak Konular
1. Velayet Davası
Çocukların velayeti, çocuğun üstün yararı gözetilerek karara bağlanır. Mahkeme, şu kriterlere göre karar verir:
- Çocuğun yaşı,
- Ebeveynin yaşam koşulları,
- Çocuğun psikolojik ve fiziksel ihtiyaçları.
2. Nafaka Talebi
Boşanma davasında iki tür nafaka talep edilebilir:
- İştirak Nafakası: Çocukların bakım ve eğitim giderleri için velayeti almayan eş tarafından ödenir.
- Yoksulluk Nafakası: Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek eşe bağlanır.
3. Maddi ve Manevi Tazminat
Eşlerden biri, diğerinin kusurlu davranışı nedeniyle maddi veya manevi zarar gördüyse tazminat talep edebilir.
4. Mal Paylaşımı
Evlilik süresince edinilen mallar, eşler arasında paylaştırılır. Bu paylaşım, mal rejimi sözleşmesine göre değişiklik gösterebilir.
Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Süreçleri
Anlaşmalı Boşanma
- Eşler arasında boşanma ve sonuçları konusunda tam bir uzlaşma sağlanır.
- Tek celsede sonuçlanır.
Çekişmeli Boşanma
- Eşler arasında anlaşmazlık olduğunda açılır.
- Mahkeme, delilleri inceleyerek karar verir. Süreç uzun sürebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Boşanma davası ne kadar sürer?
- Anlaşmalı boşanma: Ortalama 1-2 ay.
- Çekişmeli boşanma: 1-3 yıl arası sürebilir.
Boşanma davasında nafaka neye göre belirlenir?
Nafaka miktarı, eşlerin ekonomik durumu, çocuk sayısı ve çocuğun ihtiyaçları dikkate alınarak belirlenir.
Boşanma davasında kusur ispatı nasıl yapılır?
Kusur, tanık beyanları, mesajlar, e-postalar, video ve fotoğraf gibi delillerle ispatlanabilir.
Boşanma sırasında mal paylaşımı nasıl yapılır?
Eşler arasında edinilmiş mallar, yasal mal rejimine göre paylaştırılır. Kişisel mallar bu kapsamın dışındadır.
Çocuklar için velayet kararı nasıl verilir?
Velayet, çocuğun üstün yararı göz önünde bulundurularak ebeveynlerden birine verilir.
Anlaşmalı boşanma davasında protokol nasıl hazırlanır?
Protokol, eşlerin nafaka, tazminat, velayet ve mal paylaşımı konularında mutabık kaldığı belgeleri içerir. Mahkeme tarafından onaylanır.
Boşanma davası için avukat tutmak zorunlu mu? Hayır, zorunlu değildir. Ancak bir avukat, hukuki süreci doğru şekilde yürütmek açısından büyük avantaj sağlar.